Oliver Triendl: My first encounter with the instrumental music of Grigory Samuilovich Frid (1915-2012) occurred around fifteen years ago. It was at this time that Hans-Ulrich Duffek, the former director of the Sikorski music publishing company, showed me the scores of some chamber-music and orchestral works by this almost entirely unknown composer. My enthusiasm for Frid’s music came to the attention of Stefan Lang – the editor at the culture-oriented German radio station Deutschlandfunk Kultur to whom the musical world owes many important discoveries – so that the two of us were able to set up plans also for the recording of certain of the works of this long-neglected composer.

Frid’s works for violin and piano allow us to trace the composer’s stylistic development over a period of some twenty-five years. Thus, whereas his earlier work is to be situated in the tradition of Shostakovich, his later compositions are stylistically much closer to the work of Edison Denisov, Sofia Gubaidulina and Alfred Schnittke. “Dark”, “autumnal”, “ruminative”, “sarcastic” – it is such notions as these that first occur to me as I listen to Frid’s music.

Isabelle van Keulen: In summer 2019, Oliver had managed to get together quite a few scores of Frid’s music for violin and piano and we organised a “read-through” session, in which we both were reduced to tears several times by the sheer strength and diversity of this incredible music…. Both the violin sonatas and pieces but also the viola pieces – that will be released in an upcoming disc - bear witness to a deeply sensitive, profoundly sad composer; music with sometimes unbearably long lines and huge tension, only to then lighten up again

Met het uitbrengen van dit eerste deel van The Complete Works for Violin and Piano brengen topvioliste Isabelle van Keulen en toegewijd pianist Oliver Triendl een ode aan de nagenoeg onbekende Russische componist: Grigory Frid. De sfeer van de muziek van deze opname is gevarieerd, altijd diepzinnig en emotioneel, zowel muzikaal als gevoelsmatig, een genot om naar te luisteren.

De eerste kennismaking van Oliver Triendl met de instrumentale muziek van Grigory Samuilovich Frid (1915-2012) was zo'n vijftien jaar geleden. Enthousiast over Frids muziek boog Triendl zich, samen met Stefan Lang redacteur van de Duitse radiozender Deutschlandfunk, over Frids werken voor viool en piano met de gedachte ze op te nemen. Aan de hand van deze werken konden Triendl en Lang de stilistische ontwikkeling van de al zo lang verwaarloosde componist over zo’n vijfentwintig jaar volgen.Terwijl het vroege werk van Frid is gecomponeerd in de traditie van Sjostakovitsj, staan zijn latere composities stilistisch gezien veel dichter bij de muziek van Edison Denisov, Sofia Goebaidoelina en Alfred Schnittke.

Na hun samenwerking in 2018, toen zij samen het dubbelconcert voor altviool en piano van Grigory Frid uitvoerden, besloten Isabelle van Keulen en Oliver Triendl om de complete werken van Frid voor viool/altviool en piano op te nemen. Hoewel in eerste instantie terughoudend, vanwege de technisch veeleisende muziek: extreem hoog voor een altviool en met veel snelle passages, ging Isabelle naarmate ze de werken langer bestudeerde, de stukken begrijpen en fascineerden ze haar. Bij een sessie een jaar later, waarin zij en Triendl alle composities doornamen, werden beiden geraakt door de pure kracht van Frids muziek.

‘Donker’, ‘herfstig’, ‘bezinnend’, ‘sarcastisch’, dit soort begrippen kwamen als eerste bij Triendl op toen hij naar Frids muziek luisterde.
De vioolstukken en -sonates, maar ook de altvioolstukken die op het volgende album opgenomen zullen worden, getuigen van een heel gevoelige, diep droevige componist. Het is muziek met soms ondraaglijk lange lijnen, zowel licht als enorm intens, zoals in de compositie ‘Calendar of Nature’. Grigory Frid boeit de luisteraar met zijn betoverende eenvoud. Dat is het geval in zijn muzikale 'miniaturen' en ook in zijn grotere composities, als de ontroerende ‘Violin Sonata No. 3 Op. 57' (1968).

Grigory Frids muziek weerspiegelt de tragische omstandigheden van zijn leven. Zijn werken voor viool en voor altviool getuigen van een diep gevoelig mens. Frid werd in 1915 geboren in St. Petersburg. Vanwege de Joodse afkomst werd de familie onder meerdere regimes politiek vervolgd en kwamen veel familieleden om het leven tijdens de periode van Stalins bewind. In het post-Stalin-tijdperk promootte Frid de avant-garde muziek en richtte hij de ‘Youth Music Club’ in Moskou op, waar hij hedendaagse Russische composities aan het publiek presenteerde. Grigory Frid stierf in 2012 op zijn 97e verjaardag, een kunstenaar die een diepe erkenning en waardering meer dan verdient, zij het postuum.

Isabelle van Keulen kan sinds haar doorbraak in 1984 als winnaar van het Eurovision Young Musician of the Year, een concours dat in heel Europa werd uitgezonden en door miljoenen mensen live op televisie werd bekeken, terugkijken op vele jaren muzikale diversiteit. In de loop van haar carrière speelde zij veel werken van hedendaagse componisten en zijn er veel stukken speciaal voor haar geschreven.

Oliver Triendl: Meine erste Begegnung mit der Instrumentalmusik von Grigorij Samuilowitsch Frid (1915-2012) fand vor etwa fünfzehn Jahren statt. Damals zeigte mir Hans-Ulrich Duffek, der ehemalige Leiter des Sikorski-Musikverlages, die Partituren einiger Kammermusik- und Orchesterwerke dieses fast völlig unbekannten Komponisten. Stefan Lang, der Redakteur des Deutschlandfunks Kultur, dem die Musikwelt viele wichtige Entdeckungen verdankt, wurde auf meine Begeisterung für die Musik Frids aufmerksam, so dass wir beide auch die Einspielung einiger Werke dieses lange vernachlässigten Komponisten planen konnten.
Anhand von Frids Werken für Violine und Klavier lässt sich die stilistische Entwicklung des Komponisten über einen Zeitraum von etwa fünfundzwanzig Jahren verfolgen. Während sein Frühwerk in der Tradition von Schostakowitsch zu verorten ist, stehen seine späteren Kompositionen stilistisch den Werken von Edison Denisov, Sofia Gubaidulina und Alfred Schnittke wesentlich näher. "Düster", "herbstlich", "nachdenklich", "sarkastisch" - es sind solche Begriffe, die mir als erstes in den Sinn kommen, wenn ich die Musik von Frid höre.
Isabelle van Keulen: Im Sommer 2019 hatte Oliver es geschafft, einige Partituren von Frids Musik für Violine und Klavier zusammenzutragen, und wir organisierten eine "Leseprobe", bei der wir beide mehrmals zu Tränen gerührt waren von der schieren Kraft und Vielfalt dieser unglaublichen Musik.... Sowohl die Violinsonaten und -stücke als auch die Bratschenstücke - die auf einer kommenden CD erscheinen werden - zeugen von einem zutiefst empfindsamen, tieftraurigen Komponisten; Musik mit manchmal unerträglich langen Linien und enormer Spannung, um sich dann wieder aufzulockern