About the album
In 1799, after having made a name for himself with major compositions in the genres of the piano trio, piano sonata, violin sonata, and string quartet, but before finishing his first symphony, Beethoven wrote a work for mixed strings and winds. This piece, the Septet op. 20, would become one of his most popular compositions, with a large number of arrangements, including the one for piano trio on this disc. The form is clearly related to the divertimenti by Mozart, with six movements that alternate fast and slow tempos.
The appearance of the Triple Concerto on the final disc in this series might surprise some listeners, as it is the only work with orchestra, but this composition has more in common with chamber music than with concertos. It was written in 1805, and its instrumentation is highly exceptional if not unprecedented altogether.
In tone, it is rather a stark contrast from Beethoven’s other concertos, which generally contain easily recognisable melodies and strikingly rhythmic material, neither of which are found to a great degree here. Furthermore, the opposition of soloist and orchestra, a central aspect of many solo works with orchestra written up until that point that was the engine behind much of the drama, is also absent, with the orchestra taking a largely subservient role to the three soloists. So, although the work was called a ‘Grand Concerto Concertant’ when it was published, it really has very little in common with other works with a similar title.
The question is whether this piece is a concerto at all, or whether it could be more fruitfully played and judged as a different kind of experimental piece in a more collaborative genre. This disc takes the latter approach, and by contextualising it in a series of piano trios, it presents this work as Beethoven’s most richly instrumented chamber music.
En dit is dan het allerlaatste, vijfde deel uit de complete reeks met pianotrio's van Ludwig van Beethoven van het internationaal erkende Van Baerle Trio. Ook deze opname van pianist Hannes Minnaar, violiste Maria Milstein en cellist Gideon den Herder is weer het beluisteren waard. Je hoort, hun ervaring en bevlogenheid en hoe het drietal Beethoven doorgrond heeft. Dit werk is gedaan, de reeks is compleet!
In 1799 schreef Beethoven een werk voor strijkers en blazers. Dit Septet op. 20 zou één van zijn populairste composities worden, met een groot aantal arrangementen tot gevolg, waarvan er één op deze cd staat. De instrumentatie van het Septet – klarinet, hoorn, fagot, viool, altviool, cello en contrabas – is ongebruikelijk, hoewel het niet duidelijk is of dit Beethovens keuze was of een verzoek van de onbekende opdrachtgever. De vorm is veel traditioneler, en is te herleiden tot de divertimento’s van onder anderen Mozart, met zes delen in afwisselend snelle en langzame tempi. Zoals vaak het geval bij Beethoven vertonen zijn thema’s veel meer thematische verwantschap dan die van zijn voorgangers.
De compositie werd op den duur een gevoelig onderwerp voor Beethoven. Het stuk overschaduwde niet alleen zijn latere werken, het confronteerde hem ook met zijn toenemende doofheid. Dat drukte hij uit in een brief die nu bekend staat als het Heiligenstädter Testament. In dit document, dat hij zijn hele leven met zich meedroeg, schreef hij hoe wanhopig hij werd door zijn steeds slechter wordend gehoor. De componist vestigde zijn hoop op zijn dokter, Johann Adam Schmidt, van wie Beethoven dacht dat hij hem zou kunnen genezen van de verschrikkelijke oorsuizingen. Gedreven door deze hoop en het feit dat Schmidt ook viool speelde, droeg hij het arrangement van het Septet voor pianotrio aan hem op. Het mocht niet baten, vier jaar nadat Beethoven het arrangement aan Schmidt opdroeg stierf de dokter zonder de beloofde remedie te hebben gevonden en Beethovens gehoor werd steeds slechter. De magie van het arrangement had duidelijk niet gewerkt.
Het Tripelconcert is in hetzelfde jaar geschreven als het Septet en ook hier is de instrumentatie uitzonderlijk. Qua toon verschilt het sterk van Beethovens andere concerten, die over het algemeen eenvoudig herkenbare melodieën en opvallend ritmisch materiaal bevatten; in dit stuk komt geen van beide veel voor. Bovendien is het orkest ondergeschikt aan de drie solisten. Hoewel het stuk ‘Grand Concerto Concertant’ werd genoemd heeft het dus weinig gemeen met andere werken met een vergelijkbare titel. Maar dat heeft velen er niet van weerhouden om het stuk toch als een concert te behandelen, en het ook zo te beoordelen.
Het feit dat het Tripelconcert is opgenomen op deze laatste cd van de serie staat, zal sommige luisteraars misschien verbazen. Het is in deze serie het enige werk met orkest, maar deze compositie heeft meer gemeen met kamermuziek dan met een soloconcert en door het in de context van een reeks pianotrio's te zetten, presenteert het Van Baerle Trio dit werk als Beethovens rijkst geïnstrumenteerde kamermuziek.
Nachdem er sich bereits mit bedeutenden Klavier- und Violinsonaten sowie Stücken für Klaviertrio und Streichquartett einen Namen gemacht hatte, doch vor der Fertigstellung seiner Ersten Symphonie, schrieb Beethoven 1799 ein Werk für Streicher und Bläser. Dieses Septett, Opus 20, sollte eine seiner beliebtesten Kompositionen werden und zahlreiche Arrangements nach sich ziehen, einschließlich des vorliegenden für Klaviertrio. Die Form, sechs Sätze von abwechselnd schnellem und langsamem Tempo, bezieht sich klar auf Mozarts Divertimenti.
Das Tripelkonzert auf der letzten CD dieser Serie mag einige Hörer überraschen, ist es doch das einzige Werk mit Orchester, doch diese Komposition hat mehr mit Kammermusik gemein als einem Konzert. Beethoven schrieb es 1805, und seine Besetzung ist sehr außergewöhnlich, wenn nicht gänzlich beispiellos.
Es besitzt einen gänzlich verschiedenen Duktus zu Beethovens übrigen Konzerten, die sich allgemein durch leicht erkennbare Melodien und markantes rhythmisches Material auszeichnen, doch weder das eine noch das andere findet sich in hohem Maße hier. Zudem fehlt auch die Gegenüberstellung von Solisten und Orchester, die sonst einen zentralen Aspekt vieler Solowerke mit Orchester und die treibende dramatische Kraft eines Werkes darstellt. Stattdessen nimmt das Orchester weitgehend eine den drei Solisten untergeordnete Rolle ein. Wo das Werk bei seiner Veröffentlichung als ‚Grand Concerto Concertant‘ bezeichnet wurde, hat es also jedoch nur wenige Gemeinsamkeiten mit anderen Werken gleichen Titels.
Bleibt die Frage, ob es nun überhaupt ein Konzert ist, oder ob es nicht als andersartiges Experimentalwerk eines kollaborativeren Genres ertragreicher gespielt und bewertet werden könnte. Diese CD wählt den zweiten Ansatz, setzt die Komposition in den Kontext einer Serie von Klaviertrios, und präsentiert sie somit als Beethovens üppigst instrumentierte Kammermusik.
Artist(s)
The Van Baerle Trio was founded in 2004 by pianist Hannes Minnaar, violinist Maria Milstein and cellist Gideon den Herder. The trio takes its name from the street where it all started: Van Baerle Street, Amsterdam. The three musicians met there whilst studying at the Conservatorium van Amsterdam, a stone‘s throw from the Concertgebouw, which they now consider their musical home.
The Van Baerle Trio was formed under the guidance of Dmitri Ferschtman and received lessons from Ferenc Rados and Claus-Christian Schuster, among others. Their encounter with Menahem Pressler in 2008 was a huge inspiration to the three musicians, who subsequently played for him on several occasions.
After winning the 2011 Vriendenkrans Competition in the Concertgebouw and performing there on numerous occasions since, the Van Baerle Trio was promoted by the Concertgebouw as ECHO Rising Stars 2013/14, a tour which took the trio to major venues across Europe, including Vienna‘s Musikverein, the London Barbican, Cité de la Musique in Paris, L‘Auditori in Barcelona and the Philharmonie in Cologne. The Van Baerle Trio had already established its international reputation, after being awarded top prizes at the ARD International Music Competition in Munich in 2013 and the Lyon International Chamber Music Competition in 2011, as well as receiving the audience prize at both contests, and winning the Kersjes Prize in 2012, the highest chamber music award in the Netherlands.
The Van Baerle Trio’s discography has featured a debut CD of works by Saint-Saëns, Loevendie and Ravel, which received an Edison Award in 2013. This was followed by an album dedicated to Mendelssohn’s piano trios, including the world premiere recording of the early version of his Piano Trio in D minor. This CD is the culmination of the Trio’s recordings of Beethoven’s complete works for piano trio, of which their previous volumes have already won high praise internationally.
Maria Milstein plays a violin by Michel Angelo Bergonzi and Gideon den Herder plays a cello by Giuseppe dall‘Aglio and a bow attributed to Dominique Peccatte, all kindly provided on loan by the Dutch Musical Instruments Foundation.
Eager to share their experience with the next generation of musicians, members of the trio have been teaching at the Conservatorium van Amsterdam since 2014.
Press
What energy! The “Triple Concerto” opens with incancatory power.
clicmusique.com, 01-9-2020
The result is—by a staggering margin—the finest performance and recording of this masterpiece that has ever been put down. Period. I should probably end this review now.
Fanfare, 27-7-2020
The Van Baerle Trio is again superior in playing and sound refinement, with the Residentie Orkest under Jan Willem de Vriend as congenial orchestral partner.
Luister, 17-7-2020
The Van Baerle Trio’s performance is highly attractive, artistically attentive to the details in Beethoven’s skilful arrangement, and while each of these three musicians plays superbly pianist Hannes Minnaar’s touch is the grease in the machine that makes it all run so delightfully effortlessly.
Music web International, 14-7-2020
The musicians pair an exceptional musicality with a magnificent interplay, which is powered by an élan, an eagerness and a playing instinct that you don't come across very often to this extent.
Het Parool, 11-5-2020
With the 'Triple Concerto' and the 'Piano Trio, Op. 38 'The latest CD by the Van Baerle Trio ends a series of five Beethoven albums.
AVROTROS, 30-4-2020
Van Baerle Trio is fully committed to pure fun.
De Gelderlander, 15-4-2020
This last album is just as much an asset as any previous one in this phenomenal series.
Opus Klassiek, 13-4-2020
★★★★
The Triple Concert is sometimes toiling and wrinkling, but not with the delicate Van Baerle.
De Volkskrant, 09-4-2020
Van Baerle Trio plays all the piano trios of Beethoven in three years - now what?
De Volkskrant, 08-4-2020
With this fifth movement from Beethoven's Piano Trio series, Collected Works for Piano Trio op. 56 (Triple concerto) and op. 38, completes this special edition. Bravo!
Stretto, 29-3-2020
Play album
